2020-mi inuusuttunut ilinniarfinni naammassinnittarnerit

Saqqummersitami uani ilinniartut ilinniakkamik aallartitsinermiit ukiut 1-10 qaangiunnerini ilinniarnermi killiffii saqqummersinneqartarput. Ilinniartut ilinniakkaminnik naammassinnissimasut ilinniakkap aallartinneraniit ukiut quliut tungaannut qaangiunnerini agguaqatigiissillugu naammassisarnermut procentiat tabelinit naatsorsorneqarsinnaavoq.

 

Tabelini ilinniarnermi killiffiit naatsorsukkat tassaapput:

·         Ilinniakkami pineqartumi aallartinneqarsimasumi killiffik

·         Ilinniakkap qaffasissusaani aallartinneqarsimasumi killiffik

 

Tabelimi kingullermi ilinniartut ilinniakkap qaffasissusaani ataatsimi ilinniakkap sammivianik allanngortitsisut sillimaffigineqarput.

 

Saqqummersitami inuusuttunut ilinniarfinni ilinniakkat kisimik pineqarput. Ingerlariaqqiffiusumik ilinniarfinni naammassinnittarnerit pillugit saqqummersitaq www.stat.gl –imi takuneqarsinnaavoq.

 

Ilinniakkamik aallartissimasamik naammassinnittarneq

Ilinniarnertuunngorniarfik ukiunik pingasunik sivisussusilerneqarsimasumik ilinniarnertuunngorniarnermik (GUX), GUX-imik atuarnerit ukiut marluk pisartut soorlu eGUX aammalu inersimasunut ilinnialernissamut piareersarluni pikkorissarnermik, 2016 sioqqullugu ukiumik ataatsimik sivisussusilerneqarsimasumik, imaqarpoq.[1]Sanilliussisinnaanissaq peqqutigalugu ilinniarnertuunngorniarnerit ukiunik pingasunik sivisussusillit kisitsisini paasissutissani kisimik ilanngunneqarput.

 

2015-imi ilinniarnertuunngorniarlutik aallartissimasut 41 procentii ukiut pingasut qaangiunnerini ilinniakkamik naammassinnissimapput. Ukiut tallimat qaangiunnerini naammassinnissimasut 55 procentimut qaffassimapput.

Inuussutissarsiornermik ilinniarfinni ilinniakkat sivisussusaat siammasipput, taamaattumik kisitsisini paasissutissani inuussutissarsiornermik ilinniakkanut naatsunut ukiup affaaniit ukiunik marlunnik sivisussuseqartunut aammalu inussutissarsiornermik ilinniakkanut nalinginnaasunut minnerpaamik ukiunik marlunnik sivisussuseqartunut immikkoortiterneqarput. [2] 2016-imi inuussutissarsiornermik ilinniarfinni naatsuni aallartissimasut 57 procentii ukiut marluk ingerlanerini ilinniakkatik naammassisimavaat. Ukiullu marluk qaangiunnerini 59 procentiisa ilinniakkatik naammassisimallugit.

 

Inuussutissarsiornermik ilinniakkani nalinginnaasuni naammassinnittarnermut procenti appasinneruvoq. Ukiut sisamat ingerlanerini 37 procentii ilinniakkaminnik 2014-imi aallartissimasaminnik naammassinnissimapput. Ukiut arfinillit qaangiunnerini 42 procentii ilinniakkaminnik naammassinnissimapput.

 

Titartagaq 1. Inuusuttunut ilinniarfinni ukiunik marlunnik sivisunerusumillu sivisussuseqartuni naammassinnittarnermut procenti, 2014-imi, 2015-imi 2016-imilu aallartittut malillugit

Nalunaarut: Ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniagaq ukiunik pingasunik sivisussusilik kisimi pineqarpoq. Naammassinnittarnermut procenti ukiup pineqartup naanerani naatsorsorneqarpoq, ukiorlu siullermeerluni ilinniakkamik aallartitsivik ungaluuserlugu ilanngunneqarpoq: Ilinniarnertuunngorniarneq (2015), inuussutissarsiornermik ilinniakkat naatsut (2016), inuussutissarsiornermik ilinniakkat nalinginnaasut (2014).

Ilinniakkat sivisussusaat ukioq kaajallallugu naatsorsorneqarput ilinniarnertuunngorniarnermullu ukiut pingasuullutik, inuussutissarsiornermik ilinniakkanut naatsunut ukiut marluk aammalu inuussutissarsiornermik ilinniakkanut nalinginnaasunut ukiut sisamat.

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNISC11L).

 

Arnat angutillu akornanni naammassinnittartut

Ilinniarnertuunngorniarfinni aamma inuussutissarsiornermik naatsumik ilinniarfinni aallartittartut arnat amerlanerusarput, angutit sivisuumik inuussutissarsiornermik ilinniarfinni aallartittartut amerlanerusartut. Angutit arnallu aallartinneranniit ukiut marluk sinnerlugilluunniit qaangiunneranni , ilinniarnissamut piffissarititaasoq malillugu, naammassisimasut arnat amerlanerulaarput.

 

Arnat 2015-imi ilinniarlutik aallartissimasut 58 procentii ilinniarnertuunngorsimapput angutit 52 procentii ilinniarnertuunngorsimasut. Inuussutissarsiornermik naatsumik ilinniarfinni arnat 2016-imi aallartissimasut 63 procentii angutillu 55 procentii naammassinnissimapput. 2014-imi nalinginnaasumik inuussutissarsiummik ilinniarlutik aallartissimasut arnat 48 procentii aamma angutit 38 procentii naammassinnissimapput.

 

Titartagaq 2. Inuusuttunut ilinniarfinni ukiunik marlunnik sivisunerusumillu sivisussuseqartuni naammassinnittarnermut procenti, 2014-imi, 2015-imi 2016-imilu aallartittut suiaassusaat malillugu

Nalunaarut: Ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniagaq ukiunik pingasunik sivisussusilik kisimi pineqarpoq. Naammassinnittarnermut procenti ukiup pineqartup naanerani naatsorsorneqarpoq, ukiorlu siullermeerluni ilinniakkamik aallartitsivik ungaluuserlugu ilanngunneqarpoq: Ilinniarnertuunngorniarneq (2015), inuussutissarsiornermik ilinniakkat naatsut (2016), inuussutissarsiornermik ilinniakkat nalinginnaasut (2014).

Ilinniakkat sivisussusaat ukioq kaajallallugu naatsorsorneqarput ilinniarnertuunngorniarnermullu ukiut pingasuullutik, inuussutissarsiornermik ilinniakkanut naatsunut ukiut marluk aammalu inuussutissarsiornermik ilinniakkanut nalinginnaasunut ukiut sisamat.

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNISC11M).

 

Nuna ilinniarfik malillugu naammassinnittarneq

Kalaallit Nunaanni 2015-imi ilinniarnertuunngorniarlutik aallartittut 53 pct.-ii ukiut tallimat ingerlanerini naammassipput. Ukioq taanna Kalaallit Nunaata avataani ilinniarnertuunngorniarlutik aallartittut 70 pct.-ii ukiut tallimat ingerlanerini naammassisimasut. Kalaallit Nunaannit ilinniagaqarnersiuteqartut amerlanersaat Kalaallit Nunaanni ilinniartuusarput. 2015-imi 441-t ilinniarnertuunngorniarlutik allartissimapput, Kalaallit Nunaata avataani 56-it ilinniarnertuunngorniarlutik allartissimasut.

 

Inuussutissarsiornermik ilinniarfinni naatsuni nalinginnaasunilu Kalaallit Nunaanni ilinniartut Kalaallit Nunaata avataani ilinniartuniit amerlanerusut ilinniakkaminnik naammassinnissimapput. 2015/2013-imi Kalaallit Nunaanni ilinniartut 60 procentii aammalu 43 procentii inuussutissarsiornermik ilinniakkamik ukiunik marlunnik sivisunerusumillu sivisussuseqartumik naammassinnissimapput. Kalaallit Nunaata avataani ilinniartut 52 procentii aammalu 40 procentii naammassinnissimapput.

 

Titartagaq 3. Inuusuttunut ilinniarfinni ukiunik marlunnik sivisunerusumillu sivisussuseqartuni naammassinnittarnermut procenti, 2013-imi, 2014-imi 2015-imilu aallartittut nuna ilinniarfiat malillugu

Nalunaarut: Ilinniarnertuunngorniarfinni ilinniagaq ukiunik pingasunik sivisussusilik kisimi pineqarpoq. Naammassinnittarnermut procenti ukiup pineqartup naanerani naatsorsorneqarpoq, ukiorlu siullermeerluni ilinniakkamik aallartitsivik ungaluuserlugu ilanngunneqarpoq: Ilinniarnertuunngorniarneq (2015), inuussutissarsiornermik ilinniakkat naatsut (2016), inuussutissarsiornermik ilinniakkat nalinginnaasut (2014).

Ilinniakkat sivisussusaat ukioq kaajallallugu naatsorsorneqarput ilinniarnertuunngorniarnermullu ukiut pingasuullutik, inuussutissarsiornermik ilinniakkanut naatsunut ukiut marluk aammalu inuussutissarsiornermik ilinniakkanut nalinginnaasunut ukiut sisamat.

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNISC11L).

 

Ilinniakkap qaffasissusaanik aallartissimasamik naammassinnittarneq

Ilinniartut ilaat ilinniagaq aallartitartik unitsittarpaat inuusuttunullu ilinniarfimmut allamut ingerlaqqiinnartarlutik. 2013-imi siullermeerlutik inuusuttunut ilinniarfimmik aallartitsisimasut 63 procentii ukiut arfineq-marluk iluanni inuusuttunut ilinniarfimmik naammassinnissimapput. Taakkunannga ilinniarnertuunngorniarlutik aallartissimasut 64 procentii ilinniarnertuunngorsimapput 5 procentilli inuussutissarsiornermik ilinniarfimmik naammassiinnarsimallutik. Inuussutissarsiornermik ilinniarfinni aallartissimasortaasa 50 procentii inuussutissarsiornermik ilinniakkamik naammassinnissimapput, 3 procentillu ilinniarnertuunnguinnarsimallutik.

 

Titartagaq 4. Inuusuttunut ilinniarfimmi aallartinnermiit ukiut arfineq-marluk qaangiunnerini ilinniakkap killiffia, 2013-imi aallartittut malillugit

*Inuusuttunut ilinniarfinni ilinniakkap qaffasissusaanik allamik naammassinnissimasut.

Nalunaarut: Ilinniakkap killiffia ukiup naanerani ilinniartunut 2013-imi inuusuttunut ilinniarfimmik siullermeerlutik aallartitsisimasunut naatsorsorneqarpoq.

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik – kisitsisaataasivimmi kisitsisit takukkit (https://bank.stat.gl/UDNISC11).

 

 

 

 

 


[1]Ullumikkut inersimasunut ilinnialernissamut piareersarluni pikkorissarneq ukiunik marlunnik sivisussuseqartussatut aalajangersagaavoq.

[2]Inuussutissarsiornermik ilinniarnerit amerlanerpaat ukiunik sisamanik sivisussuseqarput. Danmarkimi inuussutissarsiornermik ilinniarnerit sivisunerusinnaapput, inuusuttunut meeqqat atuarfianniit toqqaannaq ingerlaqqittunut tunngaviusumik ilinniarnermi ilinniarfimmiinneq ilaatigut sivisunerusarmat.